กมธ. การปกครองท้องถิ่น สรุปผลการพิจารณาศึกษาเห็นชอบข้อเสนอท้องถิ่น เคาะมติจัดตั้ง อปท. พิเศษ “นครแม่สอด” ส่วน “นครสมุย” รอพิจารณา พร้อมเสนอข้อคิดเห็น 5 ข้อ รองนายกฯ “สมศักดิ์ เทพสุทิน” เผยชงเข้า ครม. แล้ว
เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2566 เวลา 14.00 น. ณ ห้องประชุมคณะรัฐมนตรี ชั้น 2 สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (หลังใหม่) ทำเนียบรัฐบาล คณะกรรมาธิการการปกครองท้องถิ่น วุฒิสภา (กมธ.) นำโดย พลเอก เลิศรัตน์ รัตนวานิช ประธานคณะกรรมาธิการ กรรมาธิการ ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ประจำคณะกรรมาธิการและอนุกรรมาธิการ พร้อมด้วยผู้แทนสมาคมองค์การบริหารส่วนจังหวัดแห่งประเทศไทย สมาคมสันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย และสมาคมองค์การบริหารส่วนตำบลแห่งประเทศไทย เข้าเยี่ยม นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รองนายกรัฐมนตรี และประธานกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ก.ก.ถ.) เพื่อขอรับทราบแนวทางการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น(อปท.) โดยมีนายวิชัย ไชยมงคล ที่ปรึกษารองนายกรัฐมนตรี นายกิตติกร โล่ห์สุนทร รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมือง นายอภัย เจริญมิตร รักษาราชการแทนผู้อำนวยการ ก.ก.ถ. และคณะผู้บริหาร ก.ก.ถ. ให้การต้อนรับ
กมธ. ได้สรุปผลการพิจารณาศึกษาของ กมธ. ที่วุฒิสภาให้ความเห็นชอบและได้จัดส่งให้แก่คณะรัฐมนตรี (ครม.) แล้ว ได้แก่
1. เรื่อง การปฏิรูป อปท. รูปแบบทั่วไป ตามร่างพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมาย อปท. พ.ศ. …. และร่างประมวลกฎหมาย อปท.
2. เรื่อง ปัญหาความซ้ำซ้อนในหน้าที่และอำนาจในการปฏิบัติงานระหว่าง อปท. รูปแบบทั่วไปด้วยกันเอง และ อปท. รูปแบบทั่วไปกับหน่วยงานของรัฐ
3. เรื่อง การมีส่วนร่วมของ อปท. และชุมชนในการบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมชุมชนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น
4. เรื่อง การกำหนดตำแหน่งนิติกรใน อปท. รูปแบบทั่วไปทั่วประเทศ
5. เรื่อง การมีส่วนร่วมของ อปท. และประชาชน ในการจัดทำและจัดสรรงบประมาณที่คำนึงถึงความเสมอภาคระหว่างเพศและวัย
6. เรื่อง การมีส่วนร่วมของ อปท. และประชาชนในการเสริมสร้างความปลอดภัยทางถนน
7. เรื่อง การจัดตั้งเทศบาลนครแม่สอดเป็น อปท. รูปแบบพิเศษ “นครแม่สอด”
8. เรื่อง การถ่ายโอนภารกิจโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ให้แก่ อปท.
9. เรื่อง บทบาท อปท. กับการปฏิรูปการจัดการศึกษาท้องถิ่น
รวมทั้งนำเสนอเรื่องที่อยู่ระหว่างการพิจารณาศึกษา คือ
1. เรื่อง ความร่วมมือกันในการจัดทำบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในรูปแบบสหการ และความร่วมมือในรูปแบบอื่น ๆ
2. เรื่อง โครงสร้างกรุงเทพมหานครตามแนวทางการกระจายอำนาจ
3. เรื่อง การจัดตั้งเทศบาลนครเกาะสมุยเป็น อปท. รูปแบบพิเศษ เมืองแห่งการท่องเที่ยว “นครสมุย”
4. เรื่อง ชุมชนท้องถิ่นกับการขับเคลื่อนการพัฒนาเพื่อนำไปสู่เมืองน่าอยู่อัจฉริยะ Smart Local To Smart City
ด้าน สมศักดิ์ เทพสุทิน ได้สรุปผลการดำเนินงานของ ก.ก.ถ. ในประเด็นสำคัญ ดังนี้
1. ความคืบหน้าการถ่ายโอนภารกิจสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี (สอน.) และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ให้แก่ อบจ. รวมทั้งปัญหา อุปสรรคและแนวทางแก้ไข
2. แนวทางและนโยบายการกระจายอำนาจให้แก่ อปท. ของรัฐบาล ซึ่ง ก.ก.ถ. จะดำเนินการต่อไป
3. การดำเนินการจัดทำและการตรวจพิจารณาร่างกฎหมายที่เกี่ยวกับการกระจายอำนาจให้แก่ อปท.
4. ความคืบหน้าในการดำเนินการตามรายงานการพิจารณาศึกษาของ กมธ. ซึ่งที่ประชุมวุฒิสภาให้ความเห็นชอบและได้ส่งให้ ครม. แล้ว
นอกจากนี้ พลเอก เลิศรัตน์ รัตนวานิช ได้เสนอข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะ 5 ประการสำคัญ คือ
1. ขอให้ ก.ก.ถ. พิจารณาและผลักดันเสนอร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ อทป. ที่สำคัญ เช่น
(1) ร่างพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมาย อปท. พ.ศ. …. และร่างประมวลกฎหมาย อปท.
(2) ร่างแผนการกระจายอำนาจให้แก่ อปท. (ฉบับที่ 3) พ.ศ. …. และร่างแผนปฏิบัติการกำหนดขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่ อปท. (ฉบับที่ 3) พ.ศ. ….
(3) ร่างพระราชบัญญัติรายได้ อปท. พ.ศ. ….
2. การจัดสอบแข่งขันเพื่อบรรจุบุคคลเป็นข้าราชการส่วนท้องถิ่นหรือพนักงานส่วนท้องถิ่น ปัจจุบันกำหนดให้ส่วนกลางเป็นผู้จัดสอบแข่งขัน ดังนั้น เพื่อให้สามารถสรรหาบุคลากรได้ตามความต้องการของ อปท. ขอให้มีการแก้ไขปรับปรุงกฎหรือระเบียบที่เกี่ยวข้องให้มีความเหมาะสม
3. ขอให้พิจารณาและผลักดันการยกฐานะ อปท. ที่มีความพร้อมเป็น อปท. รูปแบบพิเศษ ซึ่งจะทำให้ อปท. มีความเข้มแข็ง รวมถึงมีรายได้เพิ่มขึ้น
4. ขอให้ส่งเสริมและผลักดันให้ อปท. ดำเนินการตามแนวคิดการขับเคลื่อนและการพัฒนานวัตกรรม “ท้องถิ่นดิจิทัล”
5. ขอให้พิจารณาแก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562 ให้เกิดความเหมาะสม รวมถึงพิจารณาชดเชยรายได้ให้แก่ อปท. ที่ได้รับผลกระทบจากการจัดเก็บภาษีที่ดินตามพระราชกฤษฎีกาลดภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2563