จากกรณีที่กระทรวงมหาดไทยมีหนังสือด่วนที่สุด ลงนามโดย นายฉัตรชัย พรหมเลิศ ปลัดกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2564 ถึงว่าราชการจังหวัดทุกจังหวัด เพื่อซักซ้อมแนวทางการใช้งบประมาณในการบริหารจัดการฉีดวัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)
นายบรรณ แก้วฉ่ำ นักวิชาการด้านกฎหมายการกระจายอำนาจให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้แสดงความคิดเห็นต่อหนังสือดังกล่าว ในเฟสบุ๊กส่วนตัว “บรรณ แก้วฉ่ำ” ระบุว่า เรื่องโควิด อปท.ไม่ได้ต้องการหนังสือ ที่เพิ่มบทบาทอำนาจผู้ว่า ในการล้วงลูกเข้าไปใช้จ่ายเงินของ อปท.แบบนี้
เหมือนจะดี เหมือนกับว่าจะให้ อปท. มีหลักเกณฑ์ในเรื่องนี้ แต่ขอถามไปยังกระทรวงมหาดไทย ดังนี้
- ตามหนังสือนี้กำหนดเป็นเงื่อนไขว่ากรณี อปท.“ได้รับมอบหมายจากผู้ว่า”
ถ้าผู้ว่า ไม่ได้ “มอบหมาย” แต่เป็นโครงการที่ อปท.เขาริเริ่มเอง ค่าจัดสถานที่, ค่าเบี้ยเลี้ยง, ค่าน้ำมัน, ค่าวัสดุอุปกรณ์ ฯลฯ เบิกไม่ได้ใช่หรือไม่
- บรรดา โครงการหรือ กิจกรรมที่ผู้ว่า มอบหมายให้ อปท.ดำเนินการตามหนังสือนี้แล้ว ผู้ว่าจะทำหน้าที่ “กำกับดูแล” การปฏิบัติของ อปท.ว่าชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ ได้อย่างไร ในเมื่อผู้ที่อยู่ในฐานะกำกับดูแล เข้าไปมีส่วนได้เสียเป็นผู้มอบหมายให้ทำเอง
- ฐานะเพียงแค่ “กำกับดูแล” สามารถไปมอบหมาย ให้ อปท.ทำนั่นทำนี่ จ่ายงบของท้องถิ่นในเรื่องนั้นเรื่องนี้ ได้ด้วยหรือครับ หนังสือนี้ อาศัยฐานอำนาจตามกฎหมายใด ที่ระบุให้ผู้กำกับดูแล มอบหมาย อปท.ได้
- อปท.ไม่ใช่ “สำนักงบประมาณ” ของราชการส่วนภูมิภาค ในอันที่ มท.จะออกหนังสือ แจ้งให้นำเงินของ อปท.ไปจ่ายในภารกิจเรื่องนั้นเรื่องนี้ ที่เป็นโครงการของส่วนภูมิภาค
- อปท.ต้องการความชัดเจนในการจัดซื้อวัคซีนโควิด ทำไมจึงไม่ตอบ และหลักเกณฑ์ที่ต้องการทราบคือ รูปแบบการบูรณาการร่วมกันกับหน่วยงานสาธารณสุขในการกระจายวัคซีนสู่ประชาชนในเขตท้องถิ่น
เราไม่ได้ต้องการหนังสือ ที่เพิ่มบทบาทอำนาจผู้ว่า ในการล้วงลูกเข้าไปใช้จ่ายเงินของ อปท.แบบนี้
คุณออกหนังสือแบบนี้ ให้ตีความตรงๆ ก็คือ ต่อไปนี้ งบประมาณของ อปท.ตามรายการ หนึ่งสองสาม (ที่จะให้เบิกได้) ให้เบิกจ่ายตามดุลยพินิจของผู้ว่า จ่ายตามที่ผู้ว่ามอบหมาย
แล้วคุณเอานายก อปท.ไปไว้ไหน เห็นเป็นหัวหลักหัวตอแล้วหรือครับ อปท.ไม่ได้เป็น “สำนักงบประมาณ” ของผู้ว่า หรือของหน่วยงานราชการส่วนภูมิภาคนะครับ